Forta verzorgt onderwijs aan leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte, die het beste tot leren komen binnen een kleine, pedagogische setting. Het praktijkonderwijs is geen onderdeel van het vmbo, maar een zelfstandige vorm van voortgezet onderwijs, net zoals het vwo, havo en vmbo.
Praktijkonderwijs (PRO)
Praktijkonderwijs is een belangrijke vorm van voortgezet onderwijs. In Nederland zijn er 176 scholen die dit onderwijs aanbieden. Samen helpen zij ongeveer 29.000 leerlingen aan een goede plek in de samenleving.
In het praktijkonderwijs krijgen leerlingen les op een manier die bij hen past. Ze volgen de basisvakken in een aangepaste vorm. Zo kunnen ze zich zo goed mogelijk ontwikkelen. Voor de meeste leerlingen is dit het laatste onderwijs dat zij volgen.
De docenten begeleiden de leerlingen intensief. Ze helpen de leerlingen om zelfstandig te worden en zich voor te bereiden op werk.
Ook tijdens de stages in de bovenbouw krijgen leerlingen veel begeleiding. Door op verschillende plekken stage te lopen, doen zij werkervaring op. Leerlingen kunnen daarbij ook een certificaat halen dat door een branche wordt erkend. Zo maken ze meer kans op een baan.
Ontdekkend Leren in het 1e en 2e jaar
Iedereen heeft talenten. Soms weet je al waar je goed in bent, soms moet je dat nog ontdekken.
In het 1e en 2e jaar ga je op onderzoek uit. Je volgt veel verschillende lessen en merkt waar je blij van wordt. Daarna maak je samen met je mentor doelen die passen bij jouw talenten. Zo kun je daar steeds beter in worden.
Iedere leerling heeft zijn eigen doelen. Die zijn dus voor iedereen verschillend. Je leert ook kiezen wat wel en niet handig is om je doelen te bereiken. In Profijt kun je bijhouden hoe het met je doelen gaat en welke lessen (trajecten) je hebt afgerond.
Nederlands en rekenen zijn vaste vakken in het rooster. Daarnaast maak je kennis met verschillende beroepen en het soort werk dat je later misschien wilt doen.
Aan het einde van het 2e jaar maak je een Profielproef. Daarmee laat je zien welk profiel bij jou past. Je kunt kiezen uit twee richtingen: Service of Techniek & Groen.
Pro-vmbo klas
Soms is nog niet meteen duidelijk of praktisch of theoretisch onderwijs het beste past bij een leerling. In dat geval kan het advies worden uitgesteld.
De leerling start dan in de Pro-vmbo brugklas. Hier krijgt de leerling les op zowel vmbo Skills als op Forta. Zo is er tijd om de leervaardigheden verder te ontwikkelen. Tijdens het schooljaar kijken we samen wat de beste plek is voor de leerling.
Doelen van de Pro-vmbo brugklas:
-
goed kijken wat de leerling nodig heeft (maatwerk);
-
het advies later, maar zorgvuldiger geven;
-
leervaardigheden verder ontwikkelen;
-
ontdekken waar de leerling het best tot zijn recht komt.
Oriënterend Leren in het 3e jaar
Na het ontdekken van je talenten en interesses ga je in het 3e jaar verder leren in een richting die goed bij je past. Je kunt kiezen voor Service of Groen & Techniek.
In dit jaar oefen je met situaties uit het echte werk. Dat doe je tijdens praktijklessen, interne stages, groepsstages en soms al op een vaste stagedag. Je leert daarbij steeds zelfstandiger werken en je vakkennis wordt groter. Zo bereiden we je voor op het Werkend Leren in het 4e jaar.
Nederlands en rekenen blijven vaste vakken in je rooster.
Aan het einde van het 3e jaar maak je een Sectorproef. Hiermee laat je zien dat de richting die je kiest echt bij je past. De vakken waar je bij ons uit kunt kiezen zijn:
-
Horeca
Winkel
Verzorging
-
Groen
-
Techniek hout
-
Techniek metaal
Werkend Leren in het vierde en vijfde jaar
In het 3e jaar heb je ontdekt waar je talenten liggen en ervaring opgedaan in Service of Groen & Techniek. In het 4e jaar ga je verder in de sector die echt bij jou past en waar je nog meer over wilt leren.
Naast de vaklessen ga je ook op stage. Daarom noemen we dit Werkend Leren. Op school werk je verder aan de vaardigheden Wonen, Werken, Vrije Tijd en Burgerschap. Deze vaardigheden heb je later nodig om goed voor jezelf te kunnen zorgen.
Alles wat je leert en doet, bewaar je in je online portfolio in Profijt. Daarin komen de bewijzen van je trajecten, lessen en stages. In het 4e en 5e jaar kun je ook certificaten halen die belangrijk zijn voor je toekomst. Bijvoorbeeld voor een baan of als je verder wilt leren.
In je laatste jaar kies je onderdelen uit jouw portfolio. Deze vormen samen je examendossier. Dit dossier laat je zien aan de examencommissie, een toekomstige werkgever of een vervolgopleiding.
Entreeopleiding
Forta heeft een eigen Entreeopleiding. Dit is een opleiding op mbo-niveau 1. De opleiding bestaat uit een combinatie van stage en school. Leerlingen kunnen vanaf 17 jaar bij ons een erkend mbo-diploma halen. Met dit diploma kun je gaan werken of, als dat mogelijk is, verder leren op een mbo-niveau 2 opleiding bij een ROC.
Voor de Entreeopleiding werken we samen met het Nova College. De lessen worden gegeven door een docent van het Nova College én door docenten van Forta.
Toelating
Toelating gebeurt op advies van de mentor, de ondersteuningscoördinator, de stagedocent en de AVO-docent. De directie van de school beslist uiteindelijk of je wordt toegelaten.
Wat moet je al kunnen?
-
Leiding accepteren en opdrachten uitvoeren.
-
Je houden aan afspraken.
-
Gemotiveerd zijn en een positieve werkhouding hebben.
-
Minimaal twee dagen stage lopen en dit goed volhouden.
Hier ga je aan werken
-
Beroepsvaardigheden (op school en in stage).
-
Nederlands en rekenen.
-
Loopbaan & Burgerschap.
Dagstart
De leerling begint elke dag zoveel mogelijk bij de eigen mentor. Tijdens deze dagstart kijkt de mentor samen met de leerling terug op de vorige dag en vooruit door een planning te maken voor de nieuwe dag. Tijdens de dagstart is er ook aandacht voor thema's uit het nieuws.
Vijf Domeinen
Burgerschap, Wonen, Werken, Vrije tijd en Digitale geletterdheid zijn belangrijke onderdelen binnen onze maatschappij. Ons onderwijs richt zich op deze vijf domeinen en zorgt ervoor dat leerlingen leren wat nodig is om goed mee te kunnen doen in de maatschappij en aan het werk te kunnen.
Burgerschap is één van de belangrijke domeinen die binnen het Praktijkonderwijs wordt aangeboden en komt overal terug in onze school.
Onderwerpen die o.a. aandacht krijgen zijn:
– Sociale omgangsvormen
– Omgaan met eigen gevoelens en wensen
– Rechten en plichten (als burger en als werknemer)
– Politiek
– Overleg, discussie en inspraak
– Werk zoeken en solliciteren
– Ondersteuning vragen en waar je dat kan vragen
– Omgaan met social media
– Gezonde leefstijl
Keuzewerktijd
De leerling bepaalt in overleg met de mentor waaraan hij of zij gaat werken tijdens
de Keuze Werk Tijd uren. Dat kunnen praktijkvakken, theorievakken en/ of creatieve vakken zijn.
Workshops
Dit zijn interactieve lessen die de leerling uit het 1e, 2e en 3e jaar kan kiezen op basis van een leervraag, afspraken in het individueel ontwikkelingsplan (OOP) of ter inspiratie (creatief/ sportief).
Per periode hebben alle workshops hetzelfde thema en leerdoelen. De vaste thema's zijn Burgerschap, Wonen, Werken, Vrije Tijd, Digitale Geletterdheid en Gezonde School.
Per schooljaar zijn er ook workshops die alle leerlingen krijgen. Deze workshops staan vast in het rooster.
Studieblok
In het OOP staan de afspraken waar de leerling aan werkt tijdens het studieblok. De leerling bepaalt dit in overleg met zijn of haar mentor en ouders. Daarnaast werken de leerlingen aan de algemeen vormende vakken (AVO, Nederlands en rekenen)
Toetsing
Op Forta werken wij met de digitale toetsen van JIJ en Cito voor het Praktijkonderwijs. Wij toetsen de leerling één tot twee keer per jaar om de didactische voortgang te meten. Daarnaast volgen docenten de ontwikkeling van de leerling door tussentijdse toetsen aan te bieden en leertrajecten samen met de leerling te beoordelen.
Portfolio
Het portfolio is heel belangrijk voor leerlingen. Hiermee kun je je eigen leren en ontwikkeling volgen en laten zien. Het portfolio is digitaal en onderdeel van Profijt.
Wat staat er in het portfolio?
De leerling maakt zelf een overzicht van zijn of haar leerproces en behaalde resultaten. Daarin komen:
-
bewijzen van praktische werkzaamheden;
-
afgeronde theorie-onderdelen;
-
gevolgde workshops;
-
de ontwikkeling van de leerling, vastgelegd samen met de mentor;
-
kennis en vaardigheden die de leerling heeft opgedaan.
Waarom is het portfolio belangrijk?
Het portfolio is een verzameling van alles wat de leerling heeft geleerd en gedaan. Dit kan de leerling laten zien aan ouders/verzorgers, de mentor en later ook aan een werkgever of vervolgopleiding.
Het portfolio is bovendien nodig om een examendossier te maken. Zo is de leerling goed voorbereid op de toekomst.
Profijt
Op Forta werken we met Profijt. Dit is een digitale omgeving. De leerling kiest, in overleg met de mentor, een aantal doelen uit. Aan deze doelen gaat de leerling een periode (6-8 weken) werken. In Profijt schrijft de leerling deze doelen op en kiest hij leertrajecten uit die bij deze doelen passen. Een leertraject bestaat uit een aantal lessen bij een vak waarvoor gekozen is.
Aan het eind van een periode sluiten we de doelen en trajecten af. De leerling kan zichzelf een waardering geven en de docent doet dit ook. Als bewijs kan de leerling foto’s en opdrachten toevoegen.
Door alle jaren de leertrajecten goed af te sluiten vult de leerling zijn examenportfolio op weg naar het examen in leerjaar 4, 5 of 6.
Profiel en Sectorproef
Tweede jaar – Ontdekkend leren
In het 2e jaar ontdekkend leren verzamelt de leerling bewijzen om te laten zien waarom een bepaald profiel past. De leerling doet een profielproef. Zo kan hij of zij laten zien dat er genoeg aanleg, motivatie en kennis is voor het gekozen profiel. Ook wordt een beroepskeuzetest gedaan.
Derde jaar – Oriënterend leren
In het 3e jaar oriënterend leren verzamelt de leerling bewijzen om een goede keuze voor een sector te maken. Alle ervaringen, beoordelingen en verslagen worden samen met de leerling en ouders besproken. Zo maken we samen een goede keuze voor de sector in het 4e en 5e leerjaar.
Er kan een keuze worden gemaakt uit één van onderstaande sectoren:
- Techniek
- Groen
- Verzorging
- Economie
- Horeca
Vakles
In het 3e, 4e en 5e jaar krijgt de leerlingen tijdens het 1e en 2e uur een vakles. Dit zijn de lessen die kennis en vaardigheden van het gekozen vak vergroten.
Stage
Stage lopen is een belangrijk onderdeel van het lesprogramma op het Praktijkonderwijs. Tijdens een stage leert de leerling arbeidsvaardigheden in de praktijk. Zo bereiden we de leerling voor op werk of op een Entreeopleiding. Bij toelating tot de Entreeopleiding wordt ook gekeken naar de stage-ervaring.
Stagebegeleiders van school en van de werkplek helpen en coachen de leerlingen tijdens hun werkzaamheden.
De stageperiode bestaat uit verschillende fases:
-
een bliksemstage;
een stage waar je gaat ontdekken;
-
een oriënterende stage;
-
een beroepsvoorbereidende stage.
Bliksemstage
In het eerste leerjaar is de bliksemstage een onderdeel van het lesprogramma. Tijdens deze stage maakt de leerling kennis met verschillende bedrijven en beroepen.
Ontdekken tijdens je stage
In het tweede leerjaar ga je met met andere leerlingen op bezoek bij bedrijven en instellingen. Tijdens deze groepstages ontdek je hoe het is om te werken in een bedrijf of hoe je een maatschappelijke bijdrage kan leveren.
Met deze ervaringen kan je ook een betere keuze maken voor een oriënterende stage in het 3e leerjaar.
Oriënterende stage
In het derde leerjaar ga je in de gekozen richting verder met het oriënteren welke beroepen en bedrijven er allemaal zijn. Het doel is het aanleren van een goede beroepshouding en het in kaart brengen van jouw mogelijkheden en ontwikkelpunten. Daarnaast biedt onze school de mogelijkheid om een interne stage te volgen als voorbereiding op de beroeps oriënterende fase. Je kunt dan stage lopen op school. Bijvoorbeeld bij de schoolcatering of ondersteuning bij facilitaire taken.
Halverwege het leerjaar start de leerling met een individuele stagedag ter voorbereiding op de stage in Werkend Leren.
Beroepsvoorbereidende stage
In leerjaar 4, 5 en 6 is er de beroepsvoorbereidende stage. Tijdens deze stage ga je echt aan het werk in de sector die je hebt gekozen. Je gaat aan de slag met het vergroten van kennis en vaardigheden die nodig zijn om een baan te krijgen die bij jou past.
Je loopt 2, 3 en soms zelfs 4 dagen stage. Afhankelijk van het uitstroomprofiel kijken we naar een passend stageplek waarna je kan uitstromen naar dagbesteding, begeleid (beschut)werk, arbeid, of een vervolgopleiding (ROC).
Uitstroom
Na Forta heeft de leerling, afhankelijk van leeftijd en ontwikkeling, de volgende mogelijkheden:
- Dagbesteding
- Arbeidsmatige participatie
- Arbeid
- Vervolgonderwijs (VMBO/ROC)
Om uit te stromen naar een ROC, moeten de stagebeoordelingen, leerresultaten en het gedrag zodanig zijn, dat hij of zij met succes de Entreeopleiding kan afronden.
‘...Je gaat meerdere dagen per week stage lopen’
Het diploma Praktijkonderwijs en het examen
Tijdens de schooltijd verzamelt de leerling bewijzen in het eigen portfolio. In het laatste jaar maken we een examendossier.
Verschillende bewijzen uit voorgaande jaren vormen samen certificaten. Het examendossier laat met al deze certificaten zien hoe de leerling zich heeft ontwikkeld.
De leerling bespreekt zijn of haar ontwikkeling in een gesprek met een assessor. Een assessor is iemand van school die kijkt of de leerling klaar is voor het diploma en de ontwikkeling goed heeft doorlopen.
Als dit gesprek goed verloopt en de leerling heeft voldaan aan alle voorwaarden, zoals:
-
goede aanwezigheid;
-
inzet tijdens lessen en stage;
-
een positief afgeronde stage,
dan ontvangt de leerling het Praktijkonderwijs-diploma.
ESF Subsidie
Forta krijgt in de nieuwe subsidieperiode uit het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+ 2021-2027) een financiële bijdrage. Het Europees Sociaal Fonds is een Europees instrument om werkgelegenheid te ondersteunen, mensen aan (beter) werk te helpen en te zorgen voor eerlijkere arbeidskansen voor EU-burgers.
Het fonds ondersteunt structurele verbeteringen ten aanzien van werkgelegenheid, onderwijs en sociale ontwikkeling en beleid gericht op ontwikkeling van arbeidsmarktvaardigheden. De huidige inzet van het fonds, in vergelijking met de vorige periode, is herstel van Europese samenlevingen en economieën na de impact van het coronavirus.